Φωτιάδης Ηλίας ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ

ΡΗΞΗ ΜΗΝΙΣΚΟΥ

Οι Μηνίσκοι είναι ινοχόνδρινες κατασκευές στα γόνατα που παρεμβάλλονται ανάμεσα στα οστά της κνήμης και του μηρού  για την αποφυγή της τριβής. Μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες των μηνίσκων είναι η απορρόφηση των φορτίων που αναπτύσσονται στο γόνατο κατά την φόρτιση. Κάθε γόνατο έχει δύο μηνίσκους, τον έσω και τον έξω. Οι μηνίσκοι τραυματίζονται πάντα με έμμεση βία στροφικής καταπόνησης, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να συμβεί και με ένα παραπάτημα σε σκαλοπάτι ή με ένα απλό γονάτισμα για να δέσεις τα κορδόνια σου. Τραυματισμοί μηνίσκων υπάρχουν σε όλες τις ηλικίες, παιδική, μέση, και τρίτη ηλικία.  Η παχυσαρκία είναι ένας σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας. Η ρήξη σε νεότερους ασθενείς και αθλητές επέρχεται με την εφαρμογή μεγάλης δύναμης που δρα για μία φορά σε υγιή μηνίσκο. Στην τρίτη ηλικία (50-75 ετών) οι ρήξεις μηνίσκων είναι κυρίως εκφυλιστικού τύπου, εκδηλώνονται μετά από καταπόνηση ή μετά από χρόνια φθορά, και δεν απαιτείται  ιδιαίτερος τραυματισμός για να εκδηλωθούν. Εκδηλώνονται με ένα απλό γονάτισμα ή στα σκαλοπάτια, ή με λίγο τρέξιμο, ή μετά από ένα χορό.

Κλινική εικόνα

Η ρήξη του έσω και έξω μηνίσκου προκαλεί πόνο στην αντίστοιχη (έσω και έξω) επιφάνεια του γόνατος, που επιδεινώνεται με την φόρτιση του γόνατος και κυρίως όταν το γόνατο είναι λυγισμένο (ανέβασμα κα κατέβασμα σκάλας, βαθύ κάθισμα). Στην περίπτωση που το ραγέν τμήμα του μηνίσκου παρεκτοπιστεί από την θέση του, μπορεί να λειτουργήσει ως εμπόδιο μεταξύ των οστών της κνήμης και του μηρού, προκαλώντας έτσι «εμπλοκή του γόνατος», κατάργηση δηλαδή της πλήρης κινητικότητας του γόνατος και έντονο πόνο κατά την προσπάθεια πλήρους έκτασης. Η ρήξη του μηνίσκου μπορεί επίσης να προκαλέσει αίμαρθρο (συλλογή αίματος στην άρθρωση του γόνατος), εφόσον η ρήξη εντοπίζεται σε σημείο του μηνίσκου που αιματώνεται (ερυθρή ζώνη) ή και ύδραρθρο (συλλογή αντιδραστικού υγρού στην άρθρωση του γόνατος -λευκή ζώνη του μηνίσκου).

Διάγνωση

Η διάγνωση της ρήξης μηνίσκου γίνεται με την κλινική εξέταση, όπου ο γιατρός αναπαραγάγει τα συμπτώματα με ειδικές κλινικές  δοκιμασίες που πιέζουν τον υπό εξέταση μηνίσκο. Η μαγνητική τομογραφία είναι χρήσιμη για την επιβεβαίωση της ρήξης και  τον καθορισμό και σωστότερο σχεδιασμό της θεραπείας.

Θεραπεία

Η θεραπεία μετά από ρήξη μηνίσκου μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική. Συντηρητική θεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί σε μικρές, ασυμπτωματικές και εκφυλιστικού τύπου ρήξεις. Στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται ένα πρόγραμμα αποφόρτισης του γόνατος και ενδυνάμωσης των μυών που περιβάλουν την άρθρωση. Χειρουργική θεραπεία συστήνεται για όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις, καθώς και σε αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας. Στόχος της χειρουργικής θεραπείας είναι η διατήρηση όσο το δυνατό μεγαλύτερου τμήματος μηνισκικού ιστού, λόγω της σπουδαιότητας του μηνίσκου στην απορρόφηση φορτίων και προστασία του γόνατος.

Για τις περιπτώσεις εκείνες που η ρήξη εντοπίζεται σε τμήμα του μηνίσκου που δεν αιματώνεται (λευκή ζώνη) και που δεν υπάρχουν πιθανότητες επούλωσης, γίνεται μερική μηνισκεκτομή, αφαιρείται δηλαδή μόνο το ασταθές, ραγέν τμήμα του μηνίσκου. Η επέμβαση γίνεται με αρθροσκόπηση  και ο χρόνος επανόδου σε αθλητικές δραστηριότητες είναι 10-20 μέρες. Γενικά μετά από μια αρθροσκοπική επέμβαση για ρήξη μηνίσκου, η ικανότητα βάδισης επανακτάται την ίδια ημέρα αλλά λόγω του πόνου καλό είναι να χρησιμοποιήσουμε πατερίτσες για 2-3 ημέρες μετεγχειρητικά. Ο πόνος και οι μικροενοχλήσεις στο γόνατο υποχωρούν προοδευτικά. Το γόνατο μπορεί να παραμείνει πρησμένο για αρκετές εβδομάδες χωρίς όμως αυτό να είναι λόγος ανησυχίας. Το οίδημα υποχωρεί και αυτό σταδιακά μετά από μια αρθροσκόπηση. Η επάνοδος στην εργασία απαιτεί μερικές εβδομάδες ανάλογα με το είδος της εργασίας. Μπορούμε να οδηγήσουμε μετά από την πρώτη εβδομάδα. Το τρέξιμο, τα άλματα και οι αθλητικές δραστηριότητες θα πρέπει να καθυστερήσουν για 1-2 μήνες μετά την αρθροσκόπηση για να δώσουμε χρόνο για την επούλωση του μηνίσκου και για την αποκατάσταση του συνοβιακού υγρού του γόνατος, που συντελεί στην λίπανση και διατροφή του αρθρικού χόνδρου και των μηνίσκων.

Φυσικοθεραπεία

Μετά την αρθροσκόπηση οι ασθενείς εφαρμόζουν με την βοήθεια του φυσικοθεραπευτή ένα πρόγραμμα ενίσχυσης του τετρακεφάλου μηριαίου πρωτίστως, που πάντα χάνει μέρος του όγκου του, αλλά και των υπολοίπων μυικών ομάδων που το περιβάλλουν, για την πιο γρήγορη επάνοδο στις δραστηριότητές τους. 

Φροντίδα μετεγχειρητική

• περιποίηση του τραύματος με αλλαγές κάθε 2-3 ημέρες ως την 10η μετεγχειρητική ημέρα. Αφαίρεση των ραμμάτων την 15 ημέρα μετά το χειρουργείο
• Αντιπηκτική αγωγή για 10 περίπου ημέρες μετεγχειρητικά για την πρόληψη πιθανής θρομβοφλεβίτιδας.
• 10 συνεδρίες φυσικοθεραπείας
•  Παγοθεραπεία στο γόνατο καθημερινά για 3 εβδομάδες
• Παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη φάρμακα
• Ενέσεις υαλουρονικού οξέος στο γόνατο 1 μήνα μετά την επέμβαση αρθροσκόπησης σε περίπτωση που η ρήξη μηνίσκου συνδυάζεται και με χόνδρινες βλάβες του γόνατος